Kostnatění – Úpal

Merhaba.

Geçtiğimiz haftalarda, görece biraz eski (2022) olmasına rağmen epey ilgi gören Ateş Düştüğü Yeri Yakar EP’sini tanıttığım tek kişilik black metal temsilcisi Kostnatění, manyak gibi bir haftada iki defa düğün yapmak gibi bir telaşın içerisinde olduğum için çok kurcalayamadığım yeni albümü Úpal’ı çıkaralı 15-20 gün kadar oldu. Aslında black metalin o soğuk atmosferini solumanın, donuk bakışlarını sindirmenin mevsimini geride bıraktık sayılır; fakat Úpal (Slovak dilinden “sıcak çarpması” olarak çevriliyor) isminden de anlaşılacağı üzere çok daha ateşli bir yapı kurup insanın boğazını kurutan, nefesini kesen, dudaklarını çatlatan bir ısı dalgası yayarak Kostnatění’nin kısa sürede yarattığı benzersiz karakterine birkaç seviye birden atlatıp yeni güçlerin önünü açıyor.

Folk ilhamını veya belirgin bir atmosferi müziğe yansıtırken etnik enstrümanlardan ve doğal seslerden yararlanmak yaygın bir pratik ve norm olarak kabul edilirken Kostnatění’nin arkasındaki D.Lyons’un zihnindeki abstrakt manzaraları sadece gitarın sunduğu paletteki boyalarla tuvale aktarabilme yeteneği, Kostnatění’ye duyduğum saygının temelini oluşturuyor. DEATHSPELL OMEGA, BLUT AUS NORD gibi insanın ciğerini avcuna alıp sıkmayı kendine görev bellemiş avangart, dissonant gruplarda bile yan unsurların devreye alındığı anları gözlemlemek mümkünken Kostnatění, katmanlı gitarlarını bir örümceğin zerafetiyle dinleyicinin etrafına sarıp insanı içeri hapsediyor. Hangi ipliğin nereden sardığını anlamadan taklalar atarken, felç geçirmiş bir halde kalakalıyorsunuz. Bu ölümcül dans, Úpal ‘i her dinleyişimde hayretle, hayranlıkla ve bazen de fazlasıyla rahatsız olarak -paralize olmak çok keyifli bir şey değil tahmin edersiniz ki- Kostnatění’nin büyüklüğünü kabul edip teslim olmamı sağlıyor.

Bunu biraz açmak gerek tabii ve açılış parçası Řemen, çöl atmosferini yaratırken Kostnatění’nin diğer gruplardan nasıl farklı bir yol izlediğini anlamak açısından iyi bir örnek. Tiz, keskin gitarlar ile açılan şarkı sinir bozucu bir Orta-Doğu melodisi oturtup oradan yürüyecekmiş gibi başlıyor. Tabii bu bir serap aslında ve önce davulun düzensiz titreşimleri, ardından da katmanlı gitarların arasında yaşanan kavganın gürültüsüyle dağılıveriyor. Bu kaosun içerisinde folk nerede peki sorusunun yanıtıysa Osmanlı/Türk müziğindeki komalarda, mikrotonal düzenlemelerde saklı. Çok yönlü yarım seslerin keşmekeşi birçok dinleyicinin akıl sağlığıyla dalga geçiyor ve Kostnatění müziğinin herkese göre olmadığı aşikar ama 3:20 civarı giren o ritüelistik mırıldanmalarla birlikte bir yudum su bulmuşçasına sevindiren melodiye ulaşmanın hazzını yaşayanlar, çöle aşık olacaklar. Salt kaostan, sadece yıkımdan ziyade avını hayatta tutup onunla oynamak isteyen bir avcı gibi atonalliğin arasına minik melodiler atmış durmuş pezevenk. Pardon ya, çok içimden geldi ama yani. Bu nedir kardeşim.

Opál’in son bölümünde tekrar eden Řemen motiflerinin yarattığı bütünlük, Skrýt se před Bohem‘in sonlarında gitarın yaylı bir enstrüman gibi kullanılıp ahenksizlik işinin iyice suyunun (kumunu diyelim) çıkarılması, Nevolnost je vše, čím jsem‘in orta bölümündeki senkoplu ritmik davulların gitarlar tarafından sistematik bir biçimde katledilişi gibi müthiş detaylar beni daha da bağlıyor Úpal‘e ama bunlar bir defa açıp dinleyerek takdir edilecek şeyler olmadığı için şarkılardan, detaylardan bahsetmek çok doğru gelmiyor. Tekrar tekrar dinleyip alışmak gerekiyor. Kimse bir anda maraton koşmaya başlamıyor neticede ve nihayet koşmaya cüret ettiklerinde bile birçoğu son düzlükte karbonhidrat dengesini yitirip duvara çarpıyor (google it). Úpal dinlemek için de tecrübe ve azim şart.

NILE‘ından MELECHESH (oha sitede hiç yazısı yokmuş)’ine, ORPHANED LAND‘ine kadar birçok grup çöl ikliminin müzikal tasvirlerini başarıyla gerçekleştirdi; haliyle bu yeni bir şey değil ama Kostnatění egzotik çöl hayatıyla veya oryantalist mitolojik perspektiflerle ilgilenmekten ziyade ucu bucağı olmayan ıssızlığın, insanın zihnini kavuran sıcağın anksiyetesini, histerisini aktarıyor ve Úpal, bu hedefi iki kaşının arasından vurmuş. Bence süresi biraz daha azaltılabilir (38 dakika uzun değil belki ama emin olun çok daha uzun hissettiriyor) ve bu seviye dinleyici düşmanlığı kitleyi haylı sınırlıyor ama Kostnatění, son yılların en heyecan verici black metal projelerinden biri olarak cüretkar olanın iradesini kıracak hasmane bir iş çıkarmayı başarmış. Riski göze alıyorsanız kapatın gözlerinizi ve ısının geldiği yöne doğru başlayın yürümeye; Úpal‘in sizi çıkaracağı yerde huzur bulmayacaksınız belki ama en azından daha önce görmediğiniz bir yer olacak.

90/100

Siteye destek olmak için aşağıdaki düğmeye tıklayıp Patreona göz atabilirsiniz👇